Cable trunking là gì? So sánh với cable tray và hướng dẫn chọn loại phù hợp

Cable trunking là gì?

Cable trunking là hệ thống ống máng kín dùng để chứa và bảo vệ cáp điện, cáp mạng, cáp điều khiển trong các tòa nhà, nhà xưởng, văn phòng,… Bản chất là một giải pháp cần thiết thay thế cho việc đi nổi, giúp tổ chức dây dẫn gọn gàng, an toàn và thẩm mỹ.

• Định nghĩa kỹ thuật: Theo tiêu chuẩn IEC 61386, trunking dùng để dẫn hướng và bảo vệ sản phẩm cáp;

• Phân biệt nhanh: khác với conduit (ống luồn trơn), trunking là ống máng có nắp mở và kín, giúp dễ dàng thay thế, bảo trì.

Cable trunking giúp tạo hệ thống dây dẫn đạt chuẩn E‑E‑A‑T về bố trí kỹ thuật, an toàn điện và thẩm mỹ.

Cấu tạo và thành phần cable trunking

Cấu trúc của trunking gồm nhiều bộ phận hợp thành theo nguyên lý dễ đóng mở, bền chắc, chống xâm nhập.

Đế và nắp

• Đế (base): khối chứa cáp;
• Nắp (lid): khớp dạng snap‑on hoặc hinge, bảo vệ kín.

Chốt và phụ kiện kết nối

• Chốt trước–sau giúp giữ kín;
• Co, nối thẳng, nối góc, khớp cho linh hoạt hệ thống;
• Phụ kiện include: đệm gasket chống bụi/nước.

Vật liệu và mức bảo vệ

• PVC: nhẹ, cách điện, giá rẻ;
• Thép mạ kẽm: bền, chịu tải, chống va đập;
• Hợp kim nhôm/EMC: chống nhiễu điện từ, dùng nơi nhạy cảm;
• Độ kín chuẩn IP (IP20–IP65) thể hiện khả năng chống bụi, nước.

Thực tế sử dụng: Máng cáp trơn hay có lớp trượt, cái nào dễ luồn dây hơn?

Khi luồn dây vào máng trunking, nếu mặt trong nhám quá, dây có thể bị cọ sát mạnh, khó kéo dài và dễ trầy vỏ cáp. Một số loại máng thép tốt hiện nay có lớp tráng mịn bên trong hoặc phủ sơn tĩnh điện dạng bóng, giúp:

• Dễ kéo dây dài, không bị kẹt.
• Bảo vệ vỏ dây tốt hơn, hạn chế trầy hoặc rách do ma sát.
• Giảm thời gian thi công, nhất là khi đi nhiều dây một lúc.

Nếu bạn thường xuyên thay dây hoặc hệ thống dài, hãy hỏi người bán về lớp phủ trượt trong máng – rất đáng đầu tư!

Các loại cable trunking phổ biến

Mỗi loại trunking đáp ứng nhu cầu kỹ thuật, môi trường và thiết kế.

Trunking PVC tiêu chuẩn

• Khổ nhỏ 20–100 mm, dùng trong nhà khô, nội thất văn phòng, dễ thi công.

Thép mạ kẽm/luồn điện

• Bền cơ học, chịu lực – lý tưởng cho nhà xưởng, dưới sàn chịu trọng tải.

Trunking EMC/EMI

• Có lớp chống nhiễu từ, bảo vệ cáp tín hiệu quan trọng như cáp LAN, điều khiển.

Trunking đôi/đa ngăn

• Thiết kế nhiều ngăn riêng biệt cho cáp điện, mạng… giảm nhiễu chéo, dễ quản lý.

So sánh cable trunking và cable tray
Trunking và tray là hai hệ thông dẫn cáp phổ biến nhưng khác biệt:

Chọn trunking khi cần bảo vệ kín và thẩm mỹ, tray khi cần thoáng, chịu tải và tiết kiệm.

Hướng dẫn chọn cable trunking phù hợp

Trước khi chọn, cần đánh giá môi trường, loại cáp, yêu cầu kỹ thuật, chi phí, thẩm mỹ.

Xác định môi trường và mục đích

• Trong nhà, khô: PVC;

• Ngoài trời hoặc ẩm: Thép mạ kẽm với nắp kim loại;

• Môi trường EMI cao: Trunking EMC.

Xác định kích thước và số lượng cáp

• Chọn đường kính ≥ 1,25 lần tổng đường kính ngoài cáp để dự phòng;
• Dự trữ diện tích 20–30% cho cáp sau.

Vật liệu theo yêu cầu kỹ thuật

• Chọn PVC nếu không có yêu cầu chịu lực;
• Chọn thép/nhiễu nếu cần chịu va đập hoặc bảo vệ tín hiệu.

Chọn kích thước máng dư ra một chút

Khi chọn máng cáp, bạn không nên chọn vừa khít với lượng dây hiện tại. Hãy tính dư ra:

• Ít nhất 20 – 30% diện tích trống để phòng khi cần thêm dây sau này.
• Nếu có thể, chọn loại 2 ngăn hoặc máng chia khoang nếu định đi cả dây điện lẫn dây mạng – giúp dễ quản lý và tránh nhiễu.

Chọn đúng ngay từ đầu sẽ tiết kiệm thời gian và chi phí thi công lại sau này.

Chuẩn độ kín IP và chống cháy

• IP20 đủ trong nhà; ngoài trời/BWC: IP55–IP65;
• Yêu cầu bảo vệ khỏi cháy lan: chọn trunking đạt UL 94 V‑0, V‑2.

Tính thẩm mỹ, thương hiệu và giá

• Trunking màu nhựa trắng/đen hợp nội thất, kích thước tinh gọn;
• Thương hiệu: Legrand, Schneider, Polycab;
• Ưu tiên chọn bộ: đế nắp phụ kiện để giảm lỗi và tối ưu giá.

Hiểu sai và cảnh báo khi dùng cable trunking

Một số hiểu lầm phổ biến có thể gây hậu quả kỹ thuật hoặc an toàn:

1. “Trunking tự chịu nhiệt tốt”: Trunking kín giữ nhiệt, dễ gây nóng cho cáp; cần đóng nhiệt độ cáp ≤50 °C cho tuổi thọ.
2. “Trunking là giải pháp chống cháy”: Không phải loại nào cũng chống cháy lan; cần chọn loại UL 94 V‑0.
3. “Độ kín IP càng cao càng tốt”: IP65 không cần thiết cho văn phòng, chi phí cao; chọn phù hợp môi trường.
4. “PVC là cách điện tuyệt đối”: PVC cách điện tốt nhưng dễ cháy, dễ bị lão hóa ngoài trời; không dùng thay conduit chịu lực.
5. “Dùng trunking thay tray khi tải lớn”: Với nhiều cáp nặng, tray chịu lực tốt hơn, trunking có giới hạn tải → dễ biến dạng.

Hiểu rõ cable trunking là gì giúp bạn đưa ra lựa chọn chính xác trong thiết kế hệ thống điện – mạng hiện đại. Từ việc bảo vệ cáp khỏi bụi và nhiễu điện, đến đáp ứng tiêu chuẩn thẩm mỹ và an toàn, trunking đóng vai trò không thể thiếu trong hạ tầng kỹ thuật. Việc phân biệt đúng với cable tray còn giúp tối ưu chi phí và hiệu quả sử dụng.

FAQ – Câu hỏi thường gặp

Trunking có dùng ngoài trời được không?
Có, nhưng cần chọn loại thép mạ kẽm hoặc hợp kim, đạt chuẩn IP55 trở lên và chống tia UV.

Có cần đi dây điện trong trunking thêm ống luồn không?
Không bắt buộc, nhưng trong môi trường rung lắc hoặc có chất ăn mòn nên dùng thêm lớp ống mềm để bảo vệ cáp tốt hơn.

Trunking PVC có chống cháy không?
Trừ khi có ghi rõ đạt chuẩn UL 94 V-0 hoặc tương đương, đa số PVC phổ thông không chống cháy lan.

Tại sao không dùng cable tray thay thế cho trunking?
Tray phù hợp với khu vực thoáng, không yêu cầu bảo vệ kín; trunking bảo vệ khỏi bụi, nhiễu, phù hợp nội thất hoặc nơi yêu cầu thẩm mỹ cao.

Có thể dùng chung cáp điện và mạng trong 1 trunking không?
Chỉ nên nếu có ngăn phân tách độc lập để tránh nhiễu điện từ và đảm bảo an toàn hệ thống.

Có cần kiểm tra máng cáp định kỳ không?

Có. Dù là loại kín, bạn cũng nên mở máng 6 tháng/lần để:

• Kiểm tra dây có bị nóng, bong tróc không.
• Lau bụi bên trong máng nếu đặt ở khu công nghiệp hoặc nhà gần đường.
• Kiểm tra xem chuột có cắn dây không (nếu đặt gần tường gạch hoặc trần thạch cao).